Urząd Gminy w Zawadach
ul. Plac Wolności 12
16-075 Zawady

tel. 85 714 00 28, 714 01 16
fax. 85 714 00 33 wew. 31

www: www.zawady.pl

mail: sekretariat@zawady.pl

Powierzchnia gminy: 112 km2

Liczba ludności: 2 846

Gmina Zawady położona jest w malowniczej dolinie rzek: Śliny i Narwi. Okolice Zawad były zawsze terenem granicznym. Stanowiły styk kultur, narodowości, religii – wcinając się klinem między północno-wschodnie Mazowsze, granicę krzyżacko-pruską na północy i krańce Wielkiego Księstwa Litewskiego na wschodzie.

Teren gminy obejmuje fragmenty otuliny Biebrzańskiego Parku Narodowego oraz dolin rzecznych Narwi i Śliny. Turystę na pewno przyciągnie tu dzika, nieskażona przyroda z dominującymi kompleksami środowisk wodnych, szuwarowych i zaroślowych. Trzecią część obszaru zajmują lasy bogate w runo i stanowiące ostoję zwierzyny. Na terenie gminy występuje pięknie prezentujące się Jezioro Maliszewskie, które stanowi enklawę wielu gatunków ptaków. Kolejnym interesującym obiektem jest dąb – pomnik przyrody poświęcony bojownikom o niepodległość, poległym w latach 1918-1928. Z racji położenia między Parkami Narodowymi: Narwiańskim (10 km.) i Biebrzańskim (5 km.) oraz Parkiem Krajobrazowym Doliny Narwi teren gminy jest dogodnym punktem do obserwacji fauny i flory. W Strękowej Górze funkcjonuje Ośrodek Edukacji Ekologicznej „Brama na bagna”, gdzie odbywają się zajęcia ekologiczne oraz imprezy turystyczne. Tu odsłonięty został również Pomnik Śledzia, kultywujący znaczenie gwary i rękodzieła ludowego.

Przebiegają przez tą gminę również szlaki turystyczne: rowerowe, piesze oraz kajakowe. Szlak Green Velo, rowerowy oznaczony kolorem pomarańczowym – dł. przez gminę 15 km., Szlak Doliny Śliny, rowerowy, oznaczony kolorem żółtym – dł. 33 km., Szlak Krzyży i Kapliczek Przydrożnych, rowerowy oznaczony kolorem czerwonym dł. 34 km., Szlak „Strękowa Góra – Łaś Toczyłowo”, rowerowy oznaczony kolorem zielonym – dł. 19 km., ścieżka przyrodnicza Meandrami Narwi: oznaczona kolorem niebieskim o długości 4,5 km Szlak Rzeka Narew Tykocin – Bronowo o długości 43 km, w tym przez gminę 15 km. Szlak Kajakowy Rzeka Ślina: długości 10 km – biegnie na odcinku Milewo – Targonie Wity.

Na terenie gminy występują również liczne obiekty zabytkowe takie jak: dzwony kościelne z 1573 r. i 1598 r. znajdujące się w kościele parafialnym w Zawadach; brama kościelna z XVIII w. prowadząca do Kamiennej Groty Matki Bożej, drewniany kościół w miejscowości Cibory Kołaczki zbudowany w latach 1742-1743, przeniesiony tu z Zawad, kapliczka św. Jana Chrzciciela z XIX w. przy drodze w stronę miasta Tykocin, kaplica cmentarna z 1878 r., wykonana z cegły i kamienia polnego na cmentarzu grzebalnym w Zawadach.

W gminie funkcjonuje Niekomercyjna Sieć Komputerowa zapewniająca bezprzewodowy dostęp do Internetu miejscowościom znajdującym się na jej terenie.

Miejscowości Gminy Zawady to: Cibory-Chrzczony, Cibory Gałeckie, Cibory-Kołaczki, Cibory-Krupy, Cibory-Marki, Cibory-Witki, Góra Strękowa, Konopki-Klimki, Konopki-Pokrzywnica, Krzewo-Plebanki, Kurpiki, Łaś-Toczyłowo, Maliszewo-Łynki, Maliszewo-Perkusy, Marylki, Nowe Chlebiotki, Nowe Grabowo, Nowe Krzewo, Rudniki, Stare Chlebiotki, Stare Grabowo, Stare Krzewo, Strękowa Góra, Targonie-Krytuły, Targonie Wielkie, Targonie-Wity, Wieczorki, Zawady, Zawady-Borysówka, Zawady-Kolonia.

Urząd Gminy Krypno

Krypno Kościelne 23B

19-111 Krypno

tel. 85 716 90 33

fax. 85 716 90 35

www.gminakrypno.pl.

mail: ugkrypno@podlaskie.pl

Powierzchnia gminy: 112 km2

Ludność gminy: 4 069

Gmina Krypno znajduje się w centralnej części województwa podlaskiego, na północny zachód od Białegostoku. Administracyjnie wchodzi w skład powiatu monieckiego. Do szczególnych walorów gminy Krypno należy jej położenie przyrodnicze w sąsiedztwie Biebrzańskiego Parku Narodowego, Narwiańskiego Parku Narodowego i Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej. Występuje tu wiele gatunków ptactwa unikalnego w skali europejskiej, a można je spotkać w pobliżu wsi Morusy, Góra nad Narwią oraz nad stawami Popielewo w Rudzie.

Południową granicę gminy stanowi rzeka Narew niestety już o uregulowanym korycie. Północno-zachodnią granicę stanowi rzeka Nareśl wypływająca z Jeziora Zygmunta Augusta i wpadająca do Narwi pod Tykocinem. Wschodnia granica gminy nawiązuje do przebiegu rzeki Kulikówki przepływającej przez Stawy Popielewo. Podobny przebieg ma rzeka Jaskranka przepływająca przez Stawy Gorczyska pod Knyszynem. Niezwykle cennymi, pod względem walorów przyrodniczych, są położone w granicach gminy Stawy Popielewo oraz na granicy Stawy Gorczyska i rozlewiska pod Tykocinem. Gmina Krypno leży na terenach posiadających w znacznym stopniu zachowane środowisko przyrodnicze o wysokich walorach, unikalnych w skali Europy. Wchodzi bowiem w skład makroregionu „Zielone Płuca Polski”. Od zachodu graniczy z Biebrzańskim Parkiem Narodowym, od południa obejmuje zasięgiem część Doliny Narwi, a od wschodu odcinek Puszczy Knyszyńskiej.

Dzięki swojemu peryferyjnemu położeniu w otoczeniu niedostępnych terenów przyrodniczych przez długi okres gmina Krypno pozostawała w częściowej izolacji od wpływów zewnętrznych nowoczesnej cywilizacji. Dzięki temu przetrwał tu autentyczny folklor przejawiający się w kultywowaniu tradycji, zwyczajów, pieśni a nawet budownictwa ludowego. Dziś Krypno znane jest szeroko jako Sanktuarium Maryjne z cudownym obrazem Matki Boskiej Łaskami Słynącej (Pocieszenia). Graniczą tu ze sobą trzy odmienne regiony kulturowe: Mazowsze, Podlasie oraz Warmia i Mazury, dawniejsze Prusy Wschodnie. Świadectwem minionych kultur są liczne zabytki m.in. sakralne oraz pozostałości archeologiczne. We wsi Morusy znajduje się chata, w której przez wiele lat mieszkał wybitny fotograf, reżyser filmowy, prekursor polskiego filmu przyrodniczego – Włodzimierz Puchalski. Na taśmach filmowych i zdjęciach utrwalił m.in. te fragmenty bagien i rozlewisk narwiańskich, które wskutek bezsensownej regulacji rzeki w latach 60. zostały zniszczone. Nic jednak nie zdołało zatrzeć niepowtarzalnego, nostalgicznego piękna tej ziemi. W Krypnie Wielkim, na kolonii pod nr 119 warto odwiedzić prywatne muzeum historyczne „Przysiółek Szlachecki Pacowa Chata”.

Przez teren gminy przebiegają szlaki turystyczne; piesze i rowerowe.

W skład gminy Krypno wchodzi 15 miejscowości: Krypno Kościelne, Krypno Wielkie, Ruda, Góra, Morusy, Kulesze-Chobotki, Kruszyn, Białobrzeskie, Rekle, Bajki Zalesie, Długołęka, Dębina, Peńskie, Zastocze, Zygmunty.

Urząd Gminy Wyszki
ul Piórkowska 2
17-132 Wyszki

tel.: 85 730 58 90
faks: 85 730 58 99

http://www.wyszki.pl
e-mail: ug_wyszki@post.pl

Powierzchnia gminy:
Liczba ludności: 4 651
Liczba podmiotów gos.: 186

Powierzchnia gminy w granicach administracyjnych wynosi 20.650 ha, co stanowi 1,0% powierzchni województwa podlaskiego i 14,9 % powierzchni powiatu bielskiego.

W układzie administracyjnym gmina Wyszki położona jest w północno-zachodniej części powiatu bielskiego województwa podlaskiego i graniczy z gminami: od północy z gm. Suraż i Juchnowiec Kościelny, od wschodu z gm. Bielsk Podlaski, od południa z gm. Brańsk oraz od zachodu z gm. Poświętne.

Według danych Urzędu Stanu Cywilnego w Wyszkach na terenie Gminy w grudniu 2007 mieszkało 5086 osób, w tym 2511 kobiet. Od końca II Wojny Światowej liczba ludności Gminy sukcesywnie zmniejsza się. Wskaźnik gęstości zaludnienia dla Gminy w 2006 roku wynosił 24 osoby/km2, podczas gdy dla całości województwa wynosił on 59 osób/km2, a dla powiatu 44 osoby/km2. Przyrost naturalny w Gminie w 2006 roku wynosił -,2,6 i – tak jak w przypadku większości polskich gmin wiejskich – jest ujemny. Był on jednocześnie niższy od przyrostu naturalnego obliczonego dla województwa, ale wyższy od wskaźnika dla powiatu.

Podstawową jednostką gminną w obszarze kultury i sportu jest Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki w Wyszkach. Infrastrukturę kultury uzupełniają świetlice we wsiach Bujnowo, Godzieby, Samułki Duże, Topczewo, Pulsze, Wyszki ( funkcjonujące łącznie z remizami strażackimi) oraz indywidualne w Filipach, Mierzwinie i Niewinie Borowym. W obiektach tych odbywają się zebrania wiejskie, narady, imprezy okolicznościowe.

Atrakcyjność turystyczną Gminy determinują warunki przyrodnicze (Dolina Górnej Narwi) oraz obiekty dziedzictwa kulturowego (wg danych Urzędu Gminy w Wyszkach):

• Falki – cmentarz wojenny
• Górskie Kolonia – mogiły z czasów II wojny światowej
• Kamienny Dwór, dwór drewniany w zespole dworskim
• Kamienny Dwór, dwór murowany w zespole dworskim
• Kamienny Dwór, lamus w zespole dworskim
• Kamienny Dwór, mleczarnia w zespole dworskim
• Kamienny Dwór, pozostałości parku w zespole dworskim
• Malesze, cmentarz prawosławny
• Olszanica, wiatrak koźlak
• Pulsze, kaplica cmentarna na cmentarzu rzymskokatolickim
• Pulsze, cmentarz rzymskokatolicki, grzebalny
• Strabla, kościół parafialny p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego
• Strabla, dzwonnica w zespole kościoła parafialnego p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego
• Strabla, cmentarz przykościelny, dawny w zespole kościoła parafialnego p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego
• Strabla, cmentarz parafialny, dawny w zespole kościoła parafialnego p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego
• Strabla, dom katechetyczny w zespole kościoła parafialnego p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego
• Strabla, pałac w zespole dworsko-pałacowym
• Strabla, lamus w zespole dworsko-pałacowym
• Strabla, kuźnia w zespole dworsko-pałacowym
• Strabla, czworak w zespole dworsko-pałacowym
• Strabla, pozostałości parku w zespole dworsko-pałacowym
• Topczewo, układ ruralistyczny
• Topczewo, kościół parafialny p.w. św. Stanisława Biskupa
• Topczewo, cmentarz parafialny, grzebalny p.w. św. Stanisława Biskupa
• Wyszki, kościół parafialny p.w. św. Andrzeja Arcybiskupa
• Wyszki, ogrodzenie z bramami w zespole kościoła parafialnego p.w. św. Andrzeja Arcybiskupa
• Wyszki, cmentarz przykościelny w zespole kościoła parafialnego p.w. św. Andrzeja Arcybiskupa

]]> https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/gmina-poswietne-2/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-poswietne-2&utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-poswietne-2 Thu, 03 Sep 2009 14:05:44 +0000 https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/?p=1361 Kontynuuj czytanie Gmina Poświętne]]>

Urząd Gminy Poświętne
Poświętne 21
18-112 Poświętne

tel. 85 650 13 14
fax. 85 650 11 83

mail: poswietne@dat.pl
http://gminaposwietne.vipserv.org/

Powierzchnia gminy:
Liczba ludności: 3 640
liczba podmiotów gos.: 183

Gmina Poświętne leży w południowo – zachodniej części województwa podlaskiego i graniczy od północy z gminą Łapy, od północnego – wschodu z Gminą Suraż, Od wschodu i południowego wschodu z Gminą Wyszki, od południa z Gminą Brańsk, od zachodu i południowego – zachodu z Gminą Nowe Piekuty, a od północnego – zachodu z Gminą Sokoły.

Geograficznie Gmina położona jest w obrębie trzech mezoregionów wchodzących w skład makroregionu Niziny Północno – Podlaskiej: Równiny Bielskiej, występująca na południe od linii Nowa Liza – Stara Liza – Pietkowo, Wysoczyzny Wysokomazowieckiej – zajmująca pozostałą część Gminy i Doliny Górnej Narwi – zajmująca niewielki skrawek na północ od Ostrowa.

Warunki geograficzno – przyrodnicze oraz położenie gminy Poświętne z dala od wielkich arterii komunikacyjnych i ośrodków przemysłowych, sprawiają, że jest ona, z punktu widzenia turystyki, doskonałym terenem do prowadzenia agroturystyki oraz innych form wypoczynku i rekreacji. Dogodna sieć dróg gminnych umożliwia dojazd do najbardziej urokliwych zakątków, co w połączeniu z faktem, że teren gminy przecina trasa Białystok – Warszawa, stwarza możliwość przyciągnięcia przyjezdnych turystów. Ukształtowanie terenu, gęstość zalesienia oraz rzeczka i stawy są mocnym atutem przemawiającym za odwiedzeniem tych okolic. Obszary leśne, tereny wokół stawów rybnych, jak również chronione okręgi wylęgu rzadkich gatunków ptaków stanowią przysłowiowy raj dla miłośników ptactwa oraz bezkrwawych łowów. Tereny te, z bogactwem zwierzyny leśnej (bobry, sarny, zające, lisy, dziki) i grzybów, mogą być magnesem dla myśliwych i grzybiarzy. Na obszarze gminy Poświętne znajduje się wiele ciekawych, godnych odwiedzenia miejsc, które zostały przedstawione na mapie nr 3. Zgodnie z podziałem na rejony klimatyczne obszar gminy Poświętne położony jest w regionie podlaskim, gdzie występuje średnia roczna temperatura powietrza o wartości 6 – 7ºC, okres wegetacyjny wynosi tu 180 – 200 dni, zaś opad roczny to około 600 mm.

Walory turystyczne:

Wycieczka szlakiem starych drzew.

Kiedy świeci słońce, dobrze jest skryć się w cieniu drzew. Najlepiej, jeśli drzewa będą odpowiednio stare. Wiele takich rośnie w samym Pietkowie i jego najbliższej okolicy. Warto wybrać się tam na cały dzień i zobaczyć najstarsze – pomniki przyrody. Jest takich kilka w parku podworskim w Pietkowie. Można tam dotrzeć skręcając w Gabrysinie w lewo (800 metrów od skrzyżowania). Zobaczymy najpierw starą, zabytkową gorzelnię, w której i dziś trwa produkcja spirytusu. Tuż za nią wzdłuż drogi, po obu jej stronach, rosną wspomniane pomniki przyrody. Nieco dalej w głębi parku takich starych drzew pamiętających czasy rodziny hrabiów Starzeńskich znajdziemy jeszcze kilka, to klon czerwonolistny i wiekowe modrzewie. Prawdziwy jednak wielowiekowy okaz – pięćsetletni dąb Rudosław z Podlasia czeka na nas w lesie Siudymach, oddzielającym Pietkowo od Daniłowa. Jadąc z Łap szlakiem Kolejarzy miniemy Daniłowo i dojedziemy do końca lasu (przed nami Pietkowo). Skręcić musimy w lewo, czeka nas dziewięćset metrów wędrówki (do lasu nie wjeżdżamy). Dobra, szeroka leśna droga wyprowadzi wprost na pola. Idąc wzdłuż pól przy lesie ( kierujemy się cały czas w lewo) przejść musimy jeszcze około kilometra, w połowie drogi miniemy starą myśliwską ambonę. 5 minut marszu i zobaczymy wejście w głąb lasu. Jeszcze kilkanaście kroków i… dąb. Rudosław znajduje się na terenie ostoi zwierzyny, a więc wstęp do tej części lasu wzbroniony, możliwy tylko po uprzednim skontaktowaniu się z Nadleśnictwem.

Bobrowe żeremia.

Kiedy zdecydują się państwo na „krótki wypad”, polecamy do zobaczenia las Zwierzyniec w pobliżu Pietkowa. Z Łap bez problemów można tu dojechać autobusem. Także dłuższa rowerowa wyprawa nie będzie specjalnie męcząca, nie mówiąc już o samochodzie. By zobaczyć żeremia bobrów i odpocząć od miejskiego klimatu należy na skrzyżowaniu (Łapy – Brańsk; Pietkowo – Wilkowo) w Pietkowie skręcić w stronę Wilkowa. Jeśli zdecydowaliśmy się na przyjazd własnym samochodem, po przejechaniu kilkuset metrów musimy pozostawić auto na poboczu głównej drogi, do lasu możemy już tylko wejść. Skręcamy w głąb lasu w leśną drogę, przy której rośnie dąb, mamy dwie drogi do wyboru – prosto i lekko w lewo, obie doprowadzą nas wprost na wielkie rozlewiska, to już dzieło bobrów. Powinniśmy zachować ciszę, weszliśmy nie tylko na teren bobra, ale też przyszliśmy do miejsca pod ścisłą ochroną – to ostoja zwierzyny, w której swoje gniazdo założył czarny bocian. By zobaczyć bobry powinniśmy tu przyjść o zmierzchu, by popatrzeć na bociany – lepiej rano. Możemy tu też oglądać czaple. Zawsze jednak po wcześniejszej zapowiedzi w Nadleśnictwie Rudka (do którego teren ten należy) tel. (85) 730 – 58 – 00 lub zawiadomieniu leśniczego Wiesława Porowskiego tel. (85) 650 -13 – 81.

Stawy w Pietkowie.

Właścicielem stawów są Lasy Państwowe, w tej chwili tereny te dzierżawi prywatny właściciel. Pietkowskie stawy nazwane są imionami córek właścicieli hrabiów Starzeńskich. Lata świetności to miejsce miało w XIX wieku, ale i teraz warte zobaczenia. Dojazd do Pietkowa autobusem PKS. Można też przyjechać rowerem. By dojść do miejsca naszej dzisiejszej wyprawynalezy na wysokości zabytkowej plebanii, lub jeśli ktoś woli na wprost kościoła, skręcić w drogę prowadzącą w kierunku wsi Osówka (jest kierunkowskaz). Idąc w dół cały czas prosto po około 3 kilometrach zauważamy drogę skrecającą w lewo. Jest charakterystyczna, po obu stronach obsadzona młodymi sosnami i brzozami. Teraz jeszcze kolejny kilometr, wchodzimy w stary las i drogą trochę wyboistą dochodzimy do samych stawów. Na skraju lasu możemy chwilę odpocząć, jest do tego celu przygotowane miejsce – kominek, ławy, stoły. Wychodzimy nad stawy. Teraz już tylko słuchać i patrzeć. Przed wycieczką należałoby skontaktować się z właścicielem – Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Rudka tel. (085) 730-58-00 lub z dzierżawcą tel. (085) 650-15-21.

Ścieżki rowerowe.

Gmina posiada 3 ścieżki rowerowe o łącznej długości 72 km.

Trasa nr 1, długość 18 km (niebieska): Daniłowo – Siudymach – Pietkowo – Turek – Ostrów – Zwierzyniec – Pietkowo. Liczba ciekawych miejsc – 13.

Trasa nr 2, długość 22 km (czerwona): Poświętne – Brzozowo Chrzczony – Brzozowo Chabdy – Brzozowo Solniki – Zdrody Stare – Zdrody Nowe – Kamińskie Ocioski – Płonka Kościelna. Liczba ciekawych miejsc – 8.

Trasa nr 3, długość 32 km (zielona): Turek – Gabrysin – Wilkowo – Wołkuny – Brzozowo Panki – Brzozowo Korabie – Brzozowo Antonie – Brzozowo Chrzczony – Marynki – Józefin – Pietkowo. Liczba ciekawych miejsc – 9

W skład gminy Poświetne wchodzi 35 wsi sołeckich: Brzozowo-Antonie, Brzozowo-Chabdy, Brzozowo-Chrzczonki, Brzozowo-Chrzczony, Brzozowo-Korabie, Brzozowo-Muzyły, Brzozowo-Panki, Brzozowo-Solniki, Brzozowo Stare, Chomizna, Dzierżki, Dzierżki-Ząbki, Gabrysin, Gołębie, Grochy, Józefin, Kamińskie Jaski, Kamińskie Ocioski, Kamińskie Pliszki, Kamińskie Wiktory, Liza Nowa, Liza Stara, Łukawica, Marynki, Pietkowo, Pietkowo Drugie, Porośl-Głuchy, Porośl-Wojsławy, Poświętne, Turek, Wilkowo Nowe, Wilkowo Stare, Wołkuny, Zdrody Nowe, Zdrody Stare oraz 3 wsie niesołeckie: Kuran, Ostrów, Stoczek.

]]> https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/gmina-tykocin-2/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-tykocin-2&utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-tykocin-2 Wed, 20 Aug 2008 15:34:25 +0000 https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/?p=1344 Kontynuuj czytanie Gmina Tykocin]]>

Urząd Miejski w Tykocinie

16-080 Tykocin
ul. 11 Listopada 8
tel/fax.: 85 718 16 27

mail: sekretariat@umtykocin.pl

www.um.tykocin.wrotapodlasia.pl

powierzchnia gminy: 207 km²
liczba ludności: 6 435

liczba podmiotów gosp.: 292

Tykocin, nazywany „perłą baroku” należy do nieco sennych, ale urokliwych miasteczek leżących nieopodal Białegostoku. Ujmuje on turystów zachwycającą przyrodą, niespotykanym ptactwem i zwierzyną. Na ternie gminy Tykocin znajduje się Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Narwi”, gdzie rzeka Narew rozlewa się tworząc labirynt koryt, starorzeczy i malowniczych zakoli wypełniających całą szerokość doliny. Wokół roztaczają się obszary siedlisk regularnie użytkowanych rolniczo i terenów torfowo-bagiennych. Tereny podmokłe rozciągają się po obu stronach rzeki. Są drugimi co do wielkości po Bagnach Biebrzańskich tego typu pierwotnym obszarem w Europie Środkowej. Okolice nadnarwiańskie są atrakcją ornitologiczną o każdej porze roku. Stwierdzono tu gniazdowanie ponad 150 gatunków ptaków. Tu też znajduje się strefa ochronna – otulina – Narwiańskiego Parku Narodowego. Jest to już obecnie jedyny zachowany w naturalnym stanie fragment zabagnionej doliny dużej rzeki w Polsce. W krajobrazie Parku wyróżniają się dwa zasadnicze elementy: rozległa zabagniona dolina rzeki z rozbudowanym systemem koryt rzecznych tworzących sieć cieków zajmująca miejscami całą szerokość doliny i otaczające dolinę morenowe wyniesienia osiągające miejscami znaczne wysokości względne ze stromo opadającymi w stronę doliny stokami.

Natomiast w rezerwacie przyrody – Szelągówka podziwiać można zespół borów sosnowych występujących na rozległym obszarze wydmowym. Warte uwagi jest również Bagno tykocińskie zajmujące powierzchnię 400 ha. Stanowi ono fragment Doliny Narwi położonej między wsią Góra a miastem Tykocin. W jego skład wchodzą łąki, nieużytki, wody stojące oraz starorzecza. Na terenie gminy występują również liczne pomniki przyrody, np. jesion wyniosły i aleja 155 drzew we wsi Stelmachowo, jałowiec pospolity we wsi Krosno oraz głazy narzutowe we wsi Sierki i Leśniki. By zachować te unikatowe walory przyrodnicze, znaczną uwagę przykłada się w gminie do kwestii ekologii. W celu rozwiązania problemu gospodarki ściekowej buduje się nowoczesne kanalizacje sanitarne oraz przydomowe oczyszczalnie ścieków, modernizuje się kotłownie, zamieniając tradycyjne kotły na nowoczesne systemy grzewcze zasilane odnawialnymi źródłami energii, a budynki użyteczności publicznej poddaje się termomodernizacji w celu zapobiegania utracie ciepła.

Blisko 600-letnią historię miasta potwierdzają liczne zabytki – warto poświęcić trochę czasu na ich zwiedzanie. W centralnym punkcie miasta, rynku w kształcie trapezu o cechach urbanistyki barokowej, wznosi się najstarszy w Polsce świecki pomnik stojący w miejscu publicznym, pochodzący z 1763 r., a przedstawiający Stefana Czarnieckiego, jednego z sukcesorów, który otrzymał miasto jako własność dziedziczną. Fundatorem pomnika był potomek Czarnieckiego – Jan Klemens Branicki. Wschodnią pierzeję rynku zajmuje zespół kościelno – klasztorny z XVIII w. Należący do zespołu kościół św. Trójcy utrzymany jest w jednakowym, barokowym stylu: wewnątrz świątyni można podziwiać m.in. rokokowe organy oraz cenne obrazy Augusta Mirysa – nadwornego malarza Branickich. Nieco dalej na południe, w stronę Narwi, znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków Tykocina – późnorenesansowy alumnat wojskowy, czyli dom dla weteranów wojennych ufundowany w latach 1634 – 37 przez Krzysztofa Wiesiołowskiego. Ów unikalny w skali światowej zabytek był wykorzystywany zgodnie ze swoim przeznaczeniem aż do 1914 r. Tykocin był przed II wojną drugim co do wielkości (po Krakowie) skupiskiem ludności żydowskiej. Pierwsi Żydzi sprowadzili się do Tykocina na pocz. XV w. i osiedlili się w zachodniej jego części, zwanej Kaczorowem. Gmina żydowska wzniosła wspaniałą synagogę w 1642 r., która odrestaurowana po II wojnie, jest obecnie tłumnie odwiedzana przez turystów.

Wzniesiona na planie trójkąta świątynia posiada cechy barokowe. Wnętrze reprezentuje podziały typowe dla żydowskich domów modlitw: przedsionek, sala modlitw z mównicą na środku oraz babiniec stanowiący oddzielne pomieszczenie dla kobiet.

W północnej części miasta, wśród narwiańskich rozlewisk rozciągają się ruiny zamku króla Zygmunta Augusta. Monarcha wszedł w posiadanie dóbr tykocińskich poślubiając Barbarę Radziwiłłównę, wdowę po Gasztołdzie – poprzednim ich właścicielu. W 1533 r. Zygmunt August przebudował istniejący tu zamek tak, by spełniał funkcję warownej rezydencji królewskiej. Tutaj monarcha ulokował skarbiec i arsenał, bibliotekę zarzadzaną przez Łukasza Górnickiego oraz mennicę. Utrzymany w stylu gotycko – renesansowy zamek był posadowiony na planie rombu, z czterema półokrągłymi basztami w narożnikach. Na zamku w 1705 r. król August II Mocny ustanowił najważniejsze a zarazem najstarsze odznaczenie Orła Białego. Zniszczony w czasie potopu szwedzkiego zamek ostatniego z Jagiellonów ulegał stopniowej dewastacji. Kolejnym tykocińskim obiektem sakralnym jest wznoszący się tuż przy rzece zespół budynków dawnego klasztoru Bernardynów z jednonawowym kościołem z lat 1771-91 na terenie dawnego dworu Zygmunta Augusta. Pentowo to dawne siedlisko szlacheckie. Z Tykocina prowadzi do niego stary, nadnarwiański, obsadzony pochyłymi brzozami gościniec. Na obszernej polanie znajduje się zabytkowy, drewniany rodzinny dworek Toczydłowskich z początku XX w. Znajdujący się ponad 100 lat w rękach jednej rodziny obiekt zachował autentyczne wnętrze szlacheckiej siedziby – stare piece bogato zdobione zwieńczeniami, wiekowe szafy, sekretery, kredensy, zegar z 1875 r. Wieś Pentowo została rozsławiona ostatnimi czasy dzięki bocianom – ptakom stanowiącym symbol Podlasia. Ptaki upodobały sobie to miejsce – na dachach zabudowań drewnianiego dworku mieści się ponad 20 gniazd. W 2001 r. Pentowo jako pierwsza wieś w Polsce zostało uhonorowane tytułem Europejskiej Wioski Bocianiej. We wsi znajdują sie tabliczki z datami przylotów i liczbą bocianich par, jakie pojawiły się w danym roku. Wyróżnienie to podsunęło projekt stworzenia Podlaskiego Szlaku Bocianiego, prowadzącego przez 3 parki narodowe: Biebrzański, Narwiański i Białowieski.

Kiermusy
Kilka kilometrów na zachód, za Pentowem, we wsi Kiermusy mieści się luksusowy pensjonat „Dworek nad Łąkami”. Turyści mają tu do dyspozycji 5 stylowych domów – czworaków dworskich, których specyficzny klimat tworzą liczne elementy ludowe. Amatorów typowo polskich potraw zaprasza należąca do kompleksu wypoczynkowego karczma „Rzym”. W pierwszą niedzielę miesiąca w Dworku odbywa się ludowy jarmark – jeden z największych na Podlasiu.

Jeżewo Stare
W niewielkim oddaleniu od Tykocina, przy szosie z Warszawy do Białegostoku, leży miejscowość mogąca się poszczycić ciekawą historią. Jeżewo Stare – w XV w. wieś królewska, od XIX w. własność Glogerów. Ich dworek gościł wielu sławnych ludzi, szczególnie znanych pisarzy. Tu prawdopodobnie powstało wiele scen „Trylogii” Henryka Sienkiewicza – wszak nieopodal znajduje się wieś Rzędziany, gdzie rodziny Rzędzianów i Jaworskich toczyły słynny spór o gruszę.

W skład gminy miejsko-wiejskiej Tykocin wchodzi miasto Tykocin oraz 31 wsi sołeckich: Bagienki, Broniszewo, Dobki, Hermany, Jeżewo Nowe, Jeżewo Stare, Kapice-Lipniki, Kiślaki, Krosno, Leśniki, Lipniki, Łaziuki, Łazy Duże, Łazy Małe, Łopuchowo, Nieciece, Pajewo, Popowlany, Radule, Rzędziany, Sanniki, Sawino, Siekierki, Sierki, Słomianka, Kapice Stare, Stelmachowo, Stelmachowo-Kolonia, Szafranki, Tatary, Żuki, oraz 3 wsie niesołeckie: Janin, Kiermusy, Piaski.

]]> https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/gmina-turosn-koscielna-2/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-turosn-koscielna-2&utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-turosn-koscielna-2 Wed, 20 Aug 2008 15:33:56 +0000 https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/?p=1343 Kontynuuj czytanie Gmina Turośń Kościelna]]>

Urząd Gminy Turośń Kościelna

18-106 Turośń Kościelna
ul. Białostocka 5
tel. 85 715 80 00
fax. 85 715 80 01

mail: sekretariat@turosnkoscielna.pl
www.turosnkoscielna.pl

Powierzchnia gminy: 140 km²
Liczba ludności: 5 948

Liczba podmiotów gosp.:500

Około 1/3 pow. gminy Turośń Kościelna leży na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego, pozostała część w jego otulinie. Dzięki dużym obszarom leśnym pn.-wsh. fragmenty gminy stanowią pas ochronny pobliskiego Białegostoku. Głównym źródłem utrzymania i dochodów mieszkańców jest rolnictwo, jednak ze względu na usytuowanie w strefie chronionej, turystyka ma szansę stania się drugim ważnym kierunkiem rozwoju. Obszar gminy Turośń Kościelna posiada sprzyjające rozwojowi turystyki walory przyrodnicze. Zróżnicowana rzeźba terenu ma charakter falisty i pagórkowy, schodzący wyraźnie zboczem ku dolinie Narwi. W trwale podmokłych torfowiskach bytuje ponad 150 gatunków ptaków. Zajmujące 25% powierzchni lasy obfitują w runo leśne, a zupełny brak obiektów przemysłowych powoduje, że stopień zanieczyszczenia powietrza gazami jest znikomy. By zachować tak wspaniałe walory przyrodnicze, władze gminy żywo interesują się kwestią ekologii i służącej jej infrastruktury. Na dzień dzisiejszy sieć kanalizacji sanitarnej posiadają miejscowość Turośń Kościelna, Turośń Dolna, Iwanówka, Juraszki i Pomigacze, o łącznej długość 22,2 km, do której przyłączonych zostało 412 posesji. Do 2015 roku władze gminy zamierzają skanalizować pozostałe 28 miejscowości. W 2004 r. przystąpiono do termomodernizacji obiektów należących do gminy i służących wszystkim jej mieszkańcom tj. szkoła podstawowa w Niewodnicy Kościelnej, Tołczach, Czaczkach Małych, Turośni Kościelnej, budynek urzędu gminy oraz ośrodka zdrowia w Turośni Kościelnej. Przewiduje się również wykonanie remontu budynku szkoły podstawowej w Turośni Dolnej. Gmina Turośń Kościelna dba również o rozwiązanie problemu odpadów: od 1999 r. prowadzona jest selektywna ich zbiórka, czemu służą 34 specjalnie do tego przystosowane punkty z 67 pojemnikami, w których gromadzone jest szkło, plastik i makulatura. Zaangażowanie gminy w kwestie ekologiczne zauważone zostało również przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: w 2001 r. gmina otrzymała nagrodę i wyróżnienie w II edycji konkursu NFOŚiGW na „Najlepiej rozwiązaną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich”. Obecność licznych szlaków stwarza możliwość uprawiania turystyki pieszej, rowerowej i kajakowej, ukierunkowanej na poznawanie przyrody i wypoczynek poprzez obcowanie z nią. Wśród starych parkowych drzew dawnego majątku szlacheckiego w Turośni wznosi się późnobarokowy budynek dworku myśliwskiego z przełomu lat 60 i 70 XVIII w. Nietypowy styl dworku skłania do przypuszczenia, że jest to bardziej pawilon ogrodowy niż puszczańska siedziba myśliwych. Jednakże, gdy dobra turośniańskie były bogate w duże kompleksy leśne, wyprawiano się stąd na łowy na grubego zwierza. Odrestaurowany po zniszczeniach wojennych obiekt jest dziś cennym zabytkiem z zachowanymi elementami charakterystycznymi dla późnobarokowego stylu. Ma w nim swoją siedzibę Urząd Stanu Cywilnego i Gminny Dom Kultury. Jednym z podlaskich zabytków sztuk cerkiewnej jest drewniana cerkiew pw. św. Mikołaja w Topilcu z XVII w. Świątynia otoczona jest murem z kamienia polnego, podobnie jak pobliski stary cmentarz. Do II wojny światowej znajdowała się tu czczona przez miejscową ludność cudowna ikona św. Mikołaja. Malowidło przepadło w czasie wojny.

Pod wsią Topilec uchodzi do Narwi rzeka Czaplinianka., która zasila duże kompleksy stawów rybnych. W gospodarstwie rybackim znajduje się smażalnia ryb, istnieje także możliwość wędkowania.

Inne obiekty zabytkowe:

• kościół pw. Św. Trójcy w Turośni Kościelnej

• kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Niewodnicy Kościelnej

• kaplica grekokatolicka pw. św. Barbary z końca XVIII w. we wsi Baciuty

• cmentarzysko średniowieczne, wiatrak i pomnikowe głazy w Bojarach

• pozostałości parku i folwarku z XIX w. w Markowszczyźnie

Osiągnięciem inwestycyjnym gminy z dziedziny oświaty jest oddany do użytku w 1999 r. gmach mieszczący gimnazjum. Podniesienie standardu życia mieszkańców służą liczne inwestycje polegające na uzbrojeniu terenu w niezbędne media. Słuszność tej koncepcji potwierdza zjawisko osiedlania się na terenie gminy miłośników zabudowy jednorodzinnej, którzy coraz liczniej kupują tu działki i budują domy.

W skład gminy Turośń Kościelna wchodzi 31 wsi sołeckich: Baciuty, Baciuty-Kolonia, Baciuty Stacja, Barszczówka, Bojary, Borowskie Gziki, Borowskie Michały, Borowskie Olki, Borowskie Żaki, Chodory, Czaczki Małe, Czaczki Wielkie, Dobrowoda, Dołki, Iwanówka, Juraszki, Lubejki, Markowszczyzna, Niecki, Niewodnica Korycka, Niewodnica Kościelna, Pomigacze, Stoczki, Tołcze, Topilec, Topilec-Kolonia, Trypucie, Turośń Dolna, Turośń Kościelna (2 sołectwa), Zalesiany, Zawady, oraz 4 wsie niesołeckie; Borowskie Cibory, Borowskie Skórki, Borowskie Wypychy, Piećki.

Urząd Gminy Sokoły
18-218 Sokoły
ul. Rynek Mickiewicza 10
tel: 86 476 30 10
fax: 86 476 30 12

mail: ugsokoly@poczta.onet.pl
www.sokoly.pl

Powierzchnia gminy: 156 km²
Liczba ludności: 5 843

Liczba podmiotów gosp.: 325

Wieś Sokoły powstała w XIV w. na terenach ziemi bielskiej na skrzyżowaniu dawnych szlaków handlowych. W 1546 roku założono tu parafię. W latach 1659-1815 wieś posiadała wielokrotnie potwierdzane i rozszerzane przywileje na targi. W XIX i XX wieku, kiedy była zamieszkana głównie przez Żydów zajmujących się handlem, dwukrotnie otrzymywała prawa miejskie, utracone w 1950 r. W czasie II wojny światowej większość mieszkańców narodowości hebrajskiej została wywieziona do obozu w Treblince. Zachowane we wsi Sokoły zabytki pochodzą w większości z XIX w. Należy do nich neogotycki, murowany spichlerz plebański z ok. 1830 r., drewniana plebania o zrębowej konstrukcji, kryta dachem naczułkowskim, kościół cmentarny pw. Podwyższenia św. Krzyża i usytuowana w jego pobliżu dzwonnica przeniesiona z Tykocina. Na cmentarzu rzymskokatolickim znajduje się grób Karola Glogera, oficera wojsk polskich w czasie powstania listopadowego, stryja Zygmunta Glogera, znanego etnografa i krajoznawcy. Obecny, zbudowany w latach 1906-12 kościół parafialny utrzymany jest w jednolitym neogotyckim stylu. Teren gminy Sokoły jest niezwykle urozmaicony przyrodniczo, dzięki położeniu na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego. Podpatrzeć tu można unikatowe gatunki zwierząt, takie jak: wodniczka, derkacz, bocian czarny, cyraneczka, orlik krzykliwy, kret europejski, gronostaj, łasica, ryjówka aksamitna, traszki, kumaki nizinne, grzebiuszki ziemne. Wiele miłych wrażeń dostarczyć może również spacer Aleją Lipową w Krzyżewie prowadzącą do Zespołu Szkół Rolniczych.

Władze gminy Sokoły, chcąc zachować walory przyrodnicze i ekologiczne, podejmują w tym celu rozliczne inicjatywy. Zmodernizowana została oczyszczalnia ścieków w Sokołach, w pięciu wsiach wybudowana została kanalizacja sanitarna, a także zmodernizowano niektóre kotłownie węglowe na olejowe, dzięki czemu zmniejszyła się emisja szkodliwych substancji do atmosfery. Natomiast w 2004 r. wybudowano 11 pilotażowych przyzagrodowych oczyszczalni ścieków. Ich technologia oparta jest o filtr roślinny i stawy denitryfikacyjne. Ścieki z domu spływają do osadnika gnilnego gdzie następuje wstępne oczyszczanie, a następnie spływają do przepompowni, skąd są tłoczone na filtr roślinny, gdzie zachodzą zasadnicze procesy oczyszczania. Ścieki z filtra zbierane są drenażem gdzie spływają do stawu denitryfikacyjnego gdzie są jeszcze doczyszczane. Część oczyszczonych już ścieków przesiąka do gruntu, a część odparowuje do atmosfery. Do 2010 r. planuje się wybudowanie 1000 takich oczyszczalni na terenie gminy Sokoły. W 2007 r. natomiast przewiduje się zakończenie modernizacji składowiska odpadów. Dbałość o stan środowiska przejawiają nie tylko władze gminy, ale i sami mieszkańcy. Co roku, we wrześniu organizowana jest akcja „Sprzątanie świata”, w której aktywny udział bierze około 300 uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych. Na terenie gminy wdrażany jest również projekt ,,Lokalna Agenda 21 – Narew”, którego celem jest zrównoważony rozwój terenów położonych nad Narwią. Zakłada on wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów, uniknięcie i redukcję ich powstawania oraz wzrost świadomości ekologicznej.

Wieś Waniewo została założona w miejscu dawnej przeprawy przez Narew w XV w. Stanowiąc centrum dóbr Radziwiłłów, uzyskała na blisko 200 lat statut miejski, uprawniający właściciela do pobierania myta od przejeżdżających przez most. Dobra waniewskie często zmieniały właścicieli; wieś podupadła i z początkiem XX w. odróżniała się od sąsiednich osad jedynie obecnością kościoła. Dawny, miejski charakter odszedł w zapomnienie. Ocalała część dawnej zabudowy waniewskiej stanowi dziś atrakcję historyczną. Do zachowanych zabytków należą: kościół pw. Wniebowzięcia NMP zbudowany w 1887 r. w stylu neoromańskim wraz z dzwonnicą i drewnianym domem parafialnym, cmentarz katolicki założony na przełomie XVIII i XIX w. z licznymi interesującymi nagrobkami i kaplicą z drugiej połowy XIX w., dwie zabytkowe kapliczki przydrożne: Chrystusa Frasobliwego i Matki Boskiej oraz XIX-wieczny lamus w zagrodzie nr 8.

W sąsiedztwie Waniewa znajduje się nieprzebadane grodzisko „Zamczysko”, legendarne miejsce, w którym stał zamek Radziwiłłów strzegący przeprawy przez Narew. Nizinna Narew, skutkiem małej różnicy poziomów i tym samym powolnego przepływu wody, formuje liczne zakola, odnogi i rozlewiska utrzymujące się przez cały rok. Jedno z takich rozlewisk, szerokie i malownicze, znajduje się w okolicy Waniewa na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego. Prowadzący splątanymi ramionami Narwi szlak wodny łączy tu Waniewo z pobliskim Kurowem. Wszyscy, którzy marzą o urlopie z dala od zgiełku wielkich miast i zatłoczonych kurortów znajdą tu ciszę, niezapomniane krajobrazy i możliwość obcowania z nieskażoną naturą. W waniewskiej przystani czekają na wycieczkowiczów przewoźnicy pychówek – płaskodennych łódek poruszanych poprzez odpychanie łodzi od dna za pomocą długiego drąga.

Gmina Sokoły posiada na swoim terenie obiekt szczególnego znaczenia, którym jest Szkoła Rolnicza im. Stefanii Karpowicz w Krzyżewie. Niezwykłość tej placówki edukacyjnej wynika z jej historii: upadek powstania styczniowego spowodował likwidację niższych szkół rolniczych na terenie Królestwa Polskiego. Staraniem dziedziczki krzyżewskiej Stefanii Karpowicz, która na tak chlubny cel poświęciła własny majątek i większość swojego życia, udało się taką szkołę otworzyć w 1913 r. Założona w niesprzyjających czasach zaborów, szkoła w Krzyżewie funkcjonuje do dziś. Cyklicznymi imprezami kulturalno – sportowymi prowadzonymi od szeregu lat, cieszącymi się dużym zainteresowaniem mieszkańców gminy i nie tylko, są festyny: „Powitanie lata”, „Waniewo – Odpust – Natura” połączony z podlaskim muzycznym spotkaniem z Naturą ,,Franciszkiada” czyli konkurs niekonwencjonalnego muzykowania na darach natury, „Pożegnanie wakacji” oraz impreza sportowa „Bieg Niepodległości”.

W skład wiejskiej gminy Sokoły wchodzi 48 wsi sołeckich: Bruszewo, Bruszewo-Borkowizna, Bujny, Chomice, Czajki, Drągi, Dworaki-Pikaty, Dworaki-Staśki, Idźki Młynowskie, Idźki Średnie, Idźki-Wykno, Jabłonowo-Kąty, Jabłonowo-Wypychy, Jamiołki-Godzieby, Jamiołki-Kowale, Jamiołki-Piotrowięta, Jamiołki-Świetliki, Jeńki, Kowalewszczyzna, Kowalewszczyzna-Folwark, Kruszewo-Brodowo, Kruszewo-Głąby, Kruszewo-Wypychy, Krzyżewo, Mojsiki, Noski Śnietne, Perki-Bujenki, Perki-Franki, Perki-Karpie, Perki-Lachy, Perki-Mazowsze, Perki-Wypychy, Pęzy, Porośl-Kije, Nowe Racibory, Stare Racibory, Roszki-Chrzczony, Roszki-Leśne, Roszki-Sączki, Roszki-Ziemaki, Rzące, Sokoły, Truskolasy-Lachy, Truskolasy-Niwisko, Truskolasy-Olszyna, Stare Truskolasy, Truskolasy-Wola, Waniewo

Urząd Miejski w Łapach

18-100 Łapy
ul. Gen. Władysława Sikorskiego 24
tel.: 85 715 22 51

fax: 85 715 22 56

www: www.lapy.podlasie.pl
mail: umlapy@wp.pl lub sekretariat@lapy.podlaskie.pl

Powierzchnia gminy: 128 km²
Liczba ludności: 22 511 osób
Liczba podmiotów gosp.: 1 680

Obszar gminy Łapy charakteryzuje się urozmaiconym ukształtowaniem terenu z przewagą wzgórz morenowych, pagórków i równin torfowych, w które głęboko wcina się szeroka dolina rzeki Narew. Malowniczo meandrująca rzeka stanowi wschodnią granicę gminy. W okolicach Łap rozlewiska tworzą unikalną ostoję – mikroregion będący pozostałością pierwotnej przyrody. Dlatego uznano, że wartość przyrodnicza tego jedynego w swoim rodzaju krajobrazu nazywanego popularnie Polską Amazonią, godna jest najwyższej formy opieki. W 1996 r. obszar ten stał się częścią utworzonego na 74-kilometrowym odcinku Narwiańskiego Parku Narodowego. Park chroni sieć rzeczną wraz z przyległymi terenami bagiennymi, łąkami turzycowymi, lasami łęgowymi, w których bytuje ok. 150 gatunków ptaków, z czego część stanowią gatunki rzadkie i ginące. Szata roślinna gęsto porastająca brzegi i bagna czyni je niedostępnymi dla człowieka, ale zarazem decyduje o ich atrakcyjności. Niewielki stopień przekształcenia środowiska na terenie gminy Łapy oraz walory kulturowe tworzą podstawę dla rozwoju turystyki krajobrazowej. W Łapach działa Stowarzyszenie Gmin Górnej Narwi, które prowadzi turystyczną promocję Narwi i terenów nad nią leżących. Członkowie Stowarzyszenia zdają sobie sprawę z faktu, iż jedną z szans rozwoju tego regionu należy upatrywać w turystyce. Łapy – choć historia ich sięga XV w., jako samodzielna osada powstały wokół węzła kolejowego w XIX w. W czasie I wojny światowej przekształcono istniejące tu warsztaty kolejowe w duże Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego. Obsługującym je pracownikom wybudowano na początku okresu międzywojennego dwa osiedla: Łapy Osse i Wygwizdowo. Zachowane z tamtych lat budynki są przykładem „stylu polskiego”, będącego poszukiwaniem współczesnego wyrazu polskości w architekturze i stanowiącego malownicze połączenie form architektonicznych baroku, renesansu i klasycyzmu. Niebagatelne znaczenie dla integracji lokalnej społeczności miała budowa kościoła w latach 1920-1927 według projektu Kazimierza Skórewicza. Sylwetka kościoła została zaplanowana i zrealizowana również z zachowaniem cech „stylu polskiego”. Bryła budowli składa się z kilku wyodrębnionych członów; wewnątrz znajduje się jedna nawa z dwoma rzędami kaplic. Pamiątkami historycznymi Łap są drewniane i murowane domy mieszkalne z końca XIX w. – przykłady małomiasteczkowej architektury tamtego okresu. Kajakarstwo na rzece Narew to prawdziwa przyjemność, którą zapewniają duże rozlewiska i liczne odnogi rzeki ukryte wśród trzcin. Można popłynąć okrężnymi szlakami lub wybrać się na kilkudniowy spływ. Wędkarstwo natomiast można uprawiać przez cały rok. Najliczniej występującymi gatunkami ryb są płocie, szczupaki, liny i okonie. Można tu również obserwować zwierzęta, a zwłaszcza ptaki, w ich naturalnym środowisku. Oprócz gatunków lęgowych, w okresie wiosny i jesieni bagienne rozlewiska Narwi stanowią miejsce odpoczynku i żerowania olbrzymich skupisk ptaków przelotnych.

Wędrówki piesze i rowerowe wyznaczają szlaki prowadzące przez najbardziej interesujące turystę tereny. Fragment rzeki w okolicy Bokin zwany Szerokie to doskonałe łowisko – brzegi są podmokłe i najlepiej dostępne przy niskim stanie wody. Występuje tu mnóstwo gatunków ryb nizinnych. Uhowo – wieś, w której dolinę Narwi przecinają dwa mosty i groble na szlaku komunikacyjnym: drogowym i kolejowym, doskonale nadaje się na miejsce rozpoczęcia spływu kajakiem wypożyczonym w Ośrodku Kultury Fizycznej. Stąd można udać się także na pieszą wycieczkę na Bagna koło Borowskich lub zwiedzić Galerię Narwiańską – stałą ekspozycję Płonka Kościelna – usytuowana na obwodnicy Narwiańskiego Parku Narodowego wieś słynie z sanktuarium Maryjnego, w którym znajduje się cudowny obraz Wniebowzięcia NMP otoczony kultem od XVII w. Obecna, utrzymana w stylu neogotyckim świątynia pochodzi z początku XX w.; po starszej, drewnianej, zachowała się jedynie dzwonnica z 1800 r. W archiwum kościelnym zgromadzone są historyczne protokoły potwierdzające niemal tysiąc cudownych uzdrowień z lat 1673-1785. Przed świątynią wznosi się pomnik Jana III Sobieskiego, „Dostojnego Pielgrzyma Pani Płonkowskiej” zbudowany w 1983 r. dla uczczenia jubileuszu 300-lecia Wiktorii Wiedeńskiej. Około pół kilometra od kościoła, drogą z piętnastoma różańcowymi kapliczkami, możemy dojść do źródła z cudowną wodą zwanego „na Łasku”. Stoi tam krzyż z XIX w. oraz kapliczka zbudowana w 1968 r., mieszcząca kopię cudownego obrazu Matki Bożej Płonkowskiej.

Działania gminy skupiły się w ostatnich latach na rozwijaniu i unowocześnianiu infrastruktury w mieście. Zostało to podyktowane chęcią polepszenia warunków życia mieszkańców oraz przygotowania gminy do przyjęcia potencjalnych inwestorów. Zmodernizowano oczyszczalnię, dzięki czemu jej zdolność przerobowa wzrosła do 10 tys. m sześc. ścieków w ciągu doby. To z kolei umożliwiło podłączenie do niej kolejnych wsi z gminy Łapy oraz gmin sąsiednich, a jednocześnie stworzyło rezerwę dla nowych zakładów produkcyjnych. Konsekwencją tej inwestycji była rozbudowa sieci kanalizacyjnej. Zakończono kanalizację sanitarną w leżącej bezpośrednio nad Narwią wsi Uhowo. Zamierzeniem władz samorządowych jest, by pełniła ona rolę ośrodka wypoczynkowego o znaczeniu ponadgminnym. Sieć sanitarną otrzymały również inne wsie – została ona doprowadzona do granicy z gminą Suraż (długość ok. 5,5 km) oraz połączyła łapską oczyszczalnię z gminą Poświętne przez budowę kanalizacji sanitarnej o długości ok. 12 km. Powstają także następne kolektory w mieście. Równie ważną inwestycją jest modernizacja systemu ciepłowniczego miasta. W bardzo krótkim czasie, niespełna roku, wykonano magistralę gazową wokół miasta z doprowadzeniem gazu do wszystkich istniejących kotłowni węglowych eksploatowanych przez Zakład Energetyki Cieplnej. Zostały one zlikwidowane, w ich miejsce zbudowano nowoczesne kotłownie gazowe, węzły cieplne oraz kotłownię na biomasę o mocy ponad 4 megawatów. Nastąpiła też wymiana ok. 6 km sieci cieplnej na rury preizolowane. Mieszkańcy otrzymali stabilne ogrzewanie, a projekt zyskał wysokie uznanie fundacji EkoFundusz i dotacje w wysokości 3,4 mln złotych. Realizacja tych zamierzeń była możliwa dzięki znacznym środkom finansowym pozyskiwanym przez gminę z fundacji i funduszy wspierających poczynania proekologiczne. Wykonanie wspomnianego wyżej projektu znalazło również uznanie władz krajowych. Gmina za jego realizację otrzymała nagrodę i tytuł Lidera Polskiej Ekologii 2003 oraz wyróżnienie w konkursie „Nasza gmina w Europie”. Kontynuując przyjęty kierunek rozwoju, pozyskane z nagród środki przeznaczono na realizację nowoczesnego składowiska odpadów; jego budowa została zakończona w czerwcu 2004 r. Mając na celu podniesienie atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej tego terenu nadal są prowadzone inwestycje proekologiczne, głównie budowa kanalizacji sanitarnej i termomodernizacji gminnych obiektów. Od czerwca 2004 gmina Łapy uzyskała prawo używania Znaku Promocyjnego Zielonych Płuc Polski.

Imprezy kulturalne w mieście i gminie Łapy:

• Łapski Tydzień Teatru; prezentacja dorobku amatorskich teatrów młodzieżowych – marzec

• Międzynarodowy Festiwal Pieśni Sakralnej „Łapskie Te Deum”, festiwal muzyki chóralnej – kwiecień

• Dni Ziemi – cykl imprez ekologiczno edukacyjnych, m.in. przegląd szkolnych teatrów ekologicznych – kwiecień

• Dni Łap – czerwiec

• Sobótka w Uhowie; impreza plenerowa pod Narwią; puszczanie wianków, zabawa do białego rana – czerwiec

• Sobieski pod Płonką; impreza plenerowa we wsi w pobliżu Łap, którą odwiedził król Jan III Sobieski przed wyprawą na Wiedeń – lipiec

• „Dzień Suma” – rekreacyjna impreza plenerowa w Bokinach – sierpień

• Narwiańska Jesień; cykl imprez z dominującą tematyką ekologiczną, propagujących walory przyrodnicze i kulturowe doliny Narwi – wrzesień

• Jesienne Nastroje, czyli spotkanie z poezją śpiewaną; przegląd zespołów muzycznych i solistów – listopad

• Przegląd Filmów Amatorskich – grudzień

Organizatorem imprez jest Dom Kultury w Łapach:

Nowy Rynek 15
Tel. 085 715-23-00, fax. 085 715-20-71
mail: domkulturylapy@data.pl

W skład gminy miejsko-wiejskiej Łapy chodzi miasto Łapy oraz 28 wsi sołeckich; Bokiny, Daniowo Duże, Daniowo Małe, Gąsówka Oleksin, Gąsówka Osse, Gąsówka Skwarki, Gąsówka Somachy, Gąsówka Stara, Gąsówka Stara Kolonia, Łapy Dębowina, Łapy Korczaki, Łapy Kołpaki, Łapy Łynki, Łapy Pleśniaki, Łapy Szołajdy, Łupianka Nowa, Łupianka Stara, Płonka Kościelna, Płonka Kozły, Płonka Matyski, Płonka Strumianka, Roszki Włodki, Roszki Wodżki, Uhowo, Wólka Waniewska.

]]> https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/gmina-kobylin-borzymy-2/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-kobylin-borzymy-2&utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-kobylin-borzymy-2 Wed, 20 Aug 2008 15:30:57 +0000 https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/?p=1340 Kontynuuj czytanie Gmina Kobylin-Borzymy]]>

Urząd Gminy Kobylin-Borzymy

18-204 Kobylin-Borzymy
ul. Główna 11
tel. 86 274 30 03
fax. 86 274 30 26

mail: kobylinb@wp.pl

Powierzchnia gminy: 120 km²
Liczba ludności: 3 378

Liczba podmiotów gosp.: 121

Częściowe położenia gminy w obrębie Narwiańskiego Parku Narodowego, a w związku z tym liczne walory przyrodnicze, decydują o atrakcyjności tego obszaru. Gmina obejmuje fragment rozlewisk nadnarwiańskich będących pod ochroną parku, położonych na granicy z gminami Sokoły i Choroszcz, stanowiących zjawisko wyjątkowe, nie mające odpowiednika w Europie. Tu Narew tworzy liczne rozgałęzienia i odnóża odznaczające się wysokim stopniem naturalności, układające się w skomplikowaną sieć. Tutaj wykształcił się też rozległy, wypełniający całe dno doliny ekosystem bagienny z unikalną florą i fauną. Wśród szuwarów turzycowych, tworzących ostoję lęgową o znaczeniu międzynarodowym, znajduje schronienie ponad 150 gatunków ptaków błotno – wodnych. Ważną kwestią jest zachowanie walorów środowiskowych, nie skażonych zanieczyszczeniami przemysłowymi i wielkomiejskimi. Dlatego też władze gminy podejmują aktywne działania na rzecz ekologii. Na uwagę zasługuje tu aktywnie rozwiązywany problem gospodarki ściekami: zarówno przez budowę kanalizacji jak i przez budowę zbiorowych oraz przydomowych oczyszczalni ścieków. Istotne jest także podnoszenie świadomości ekologicznej. Dlatego też w latach 2005 – 2008 realizowany będzie program edukacyjny z zakresu gospodarowania odpadami, w którym udział wezmą mieszkańcy gminy Kobylin-Borzymy. Bezcenne środowisko przyrodnicze na terenie gminy zachęca do uprawiania turystyki, zwłaszcza krajobrazowej. Rzeka na obszarze parku jest udostępniona do wędkowania; urozmaiceniem wypoczynku mogą być przejażdżki łódkami „pychówkami”, można też wypożyczyć łodzie i kajaki.

W Kobylinie-Borzymach na uwagę zasługuje układ wsi: ulicówka reprezentująca XV-wieczne osadnictwo. Warto też zobaczyć obiekty architektoniczne: kościół w stylu neogotyckim pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, cmentarz rzymsko-katolicki i kaplicę cmentarną z 1862 r.

W stolicy gminy mają swoją siedzibę zakłady i obiekty użyteczności publicznej służące jej mieszkańcom. Do stałego repertuaru imprez odbywających się w gminie wpisała się Biesiada Miodowa organizowana w pierwszą niedzielę września we wsi Kurowo. Kilkanaście pasiek z Podlasia ma tu okazję do zaprezentowania swoich wyrobów. Można spróbować wszelkich gatunków miodu, obejrzeć i kupić wielobarwne nektary, świece z wosku pszczelego i preparaty lecznicze z propolisu. We wsi Kurowo, w pobliżu narwiańskich rozlewisk, wznosi się dobrze zachowany dwór szlachecki z XIX w. Jego tradycja nie wiąże się z historią jednego rodu – majątek kurowski na przestrzeni lat miał wielu właścicieli. W skład kompleksu dworskiego wchodzi dawny budynek mieszkalny, zabytkowa oficyna oraz park złożony z sześciu kwater wydzielonych lipowymi alejami. Za murem oddzielającym część oficjalną od gospodarczej znajduje się dawna kuźnia, stajnia, wozownia i stodoła. Od 1988 r. majątek kurowski jest siedzibą i własnością Zarządu Narwiańskiego Parku Narodowego. Przy dworku znajduje się strzeżone pole biwakowe, wiata i miejsce na ognisko. Z usytuowanej nieopodal wieży widokowej można obserwować i sfotografować przepiękną, zielono – błękitną narwiańską panoramę. Wśród narwiańskich rozlewisk, pomiędzy Kurowem i Waniewem wznoszą się ruiny dawnej fortyfikacji ziemnej. Jest to usypany ok. 1521 r. szaniec, nazwany przez okoliczną ludność Koziołkiem. Jego zadaniem była zabezpieczanie przeprawy przez Narew. Spełniwszy swoją funkcję podczas potopu szwedzkiego, niepotrzebny już fort opustoszał. Obecnie można do niego dotrzeć łodzią lub, gdy poziom wody jest niski, pieszo od strony rzeki Kurówki.

W skład gminy wiejskiej Kobylin-Borzymy wchodzi 40 wsi sołeckich: Franki-Dąbrowa, Franki-Piaski, Garbowo-Kolonia, Kierzki, Kłoski-Młynowięta, Kłoski-Świgonie, Kobylin-Borzymy, Kobylin-Cieszymy, Kobylin-Kruszewo, Kobylin-Kuleszki, Kobylin-Latki, Kobylin-Pieniążki, Kobylin-Pogorzałki, Kropiwnica-Gajki, Kropiwnica-Racibory, Kurowo, Kurowo-Kolonia, Kurzyny, Makowo, Milewo Zabielne, Mojki, Nowe Garbowo, Piszczaty-Kończany, Piszczaty-Piotrowięta, Pszczółczyn, Sikory-Bartkowięta, Sikory-Bartyczki, Sikory-Janowięta, Sikory-Pawłowięta, Sikory-Piotrowięta, Sikory-Tomkowięta, Sikory-Wojciechowięta, Stare Garbowo (Garbowo Stare), Stare Wnory, Stypułki-Borki, Stypułki-Szymany, Stypułki-Święchy, Wnory-Kużele, Wnory-Wandy, Zalesie Łabędzkie.

]]> https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/gmina-suraz-2/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-suraz-2&utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=gmina-suraz-2 Wed, 20 Aug 2008 15:28:07 +0000 https://archiwum.stowarzyszenienarew.org.pl/?p=1339 Kontynuuj czytanie Gmina Suraż]]>

Urząd Miejski w Surażu

18-105 Suraż
ul. 11-go Listopada 16
tel/fax 85 6503184

mail: umsuraz@zetobi.com.pl
www.suraz.pl

powierzchnia gminy: 76 km²
liczba ludności: 2171
Liczba podmiotów gosp.: 92

Gmina Suraż położona jest w pradolinie Narwi. Obejmuje nadnarwiańskie tereny bagienne, od 1996 r. objęte ochroną Narwiańskiego Parku Narodowego. Tu rozpoczyna się 45-kilometrowy szlak wodny, upodobany przez zwolenników spływów kajakowych, prowadzących przez teren parku aż do Rzędzian. Znikome zanieczyszczenia powietrza, odpowiednia jego wilgotność i duża zawartość olejków eterycznych wydzielanych przez rośliny lasów i pól, stanowią kolejny walor przyciągający turystów. Na terenie gminy, gównie w okolicach Doktorc, czeka na nich w kwaterach agroturystycznych i ośrodkach wypoczynkowych ok. 500 miejsc noclegowych. Oznakowane szlaki rowerowe, kajakowe i piesze zachęcają do zwiedzania przepięknej okolicy.

Władze gminy Suraż interesują się żywo kwestią ekologii, zarówno w sensie infrastrukturalnym, jak i edukacyjnym. W 2002 r. wybudowano kanalizację na terenie miasta Suraż, a w planach uwzględniona jest również budowa przydomowych oczyszczalni ścieków oraz ograniczenie emisji pyłów do powietrza dzięki wymianie pieca węglowego na olejowy w Miejsko – Gminnym Domu Kultury w Surażu. W gminie Suraż dba się również o ekologię w inny, bardzo ciekawy sposób. Każdego roku, cyklicznie organizowane są różnego rodzaju imprezy, konkursy, czy festyny proekologiczne. Oto niektóre z nich: Dni Parków Narodowych w II połowie maja, Akcja Sprzątanie Świata we wrześniu, Konkurs na Wykonanie Stroju Ekologicznego, Konkurs na Zwierzę Wykonane z Surowców Wtórnych, Konkurs Wiedzy Ekologicznej w maju, Dzień Ziemi w kwietniu, konkurs fotograficzny „Najpiękniejsze miejsca w gminie” w maju, projekt „Szkolne ogródki ziołowe” trwający od kwietnia do września, konkurs plastyczny „Bociani Świat” w lutym, projekt edukacyjny „Bocian”, który polega na prowadzeniu inwentaryzacji gniazd bociana i obserwowaniu populacji gniazd bociana na terenie gminy Suraż, a także zbiórka surowców wtórnych w kwietniu.

Jedno z największych zgrupowań zabytków na Podlasiu występuje na terenie niewielkiego dziś Suraża, co nie dziwi zważywszy, jak bogate tradycje historyczne posiada miasteczko. Układ urbanistyczny składający się z dwóch części podzielonych Narwią: lewobrzeżnej „lackiej” i prawobrzeżnej „ruskiej” powstał na przełomie XV/XVI wieku w czasach, kiedy król Kazimierz Jagiellończyk nadał osadzie prawa miejskie.

W XVI w. Suraż stanowił własność i ulubione miejsce pobytu królowej Bony. Pamiątką z tego okresu jest dobrze zachowane grodzisko średniowieczne ze śladami zamku, nazywane Górą Królowej Bony. W jego pobliżu wznosi się kościół pw. Bożego Ciała z 1878 r. z barokowym wyposażeniem wnętrza, w którym na uwagę zasługuje cudowna figura Chrystusa Nazareńskiego. Do naszych czasów nie zachowała się synagoga i cerkiew, posadowione na prawym brzegu Narwi. Pozostały po nich jedynie cmentarze świadczące o zróżnicowaniu etnicznym zamieszkałej tu niegdyś ludności. Będąc w Surażu koniecznie należy zapoznać się z bogatymi zbiorami geologicznymi, archeologicznymi i historycznymi zgromadzonymi w prywatnym muzeum Wiktora Litwińczuka. Ekspozycje pochodzą w większości z szerokiej doliny Narwi i okolic Suraża. Są one bardzo różnorodne: kamienne groty i strzały, kamienne i drewniane narzędzia codziennego użytku, szczątki zwierząt kopalnych, zabytki etnograficzne. O ich znaczeniu świadczy zainteresowanie, jakie wzbudzają wśród archeologów, historyków i dziennikarzy.

W skład miejsko-wiejskiej gminy Suraż wchodzi: miasto Suraż oraz 9 wsi sołeckich: Doktorce, Końcowizna, Kowale, Lesznia, Rynki, Średzińskie, Zawyki Ferma, Zawyki, Zimnochy (Święchy i Susły).